Czym jest użytkowanie?

data publikacji

24.01.2023

udostępnij

Jak już wspominaliśmy w poprzednim wpisie użytkowanie należy do ograniczonych praw rzeczowych.

Użytkowanie to nic innego jak prawo do używania rzeczy oraz pobierania z niej pożytków. Nie mylić z użytkowaniem wieczystym.

Przedmiotem użytkowania mogą być:

rzeczy,
nieruchomości,
prawa.

Użytkowanie daje użytkownikowi prawo do użytkowania rzeczy w pełnym zakresie.

W jaki sposób dochodzi do użytkowania nieruchomości?

Do uzyskania prawa do użytkowania nieruchomości dochodzi w drodze umowy notarialnej, ponieważ zastosowanie maja w tym przypadku przepisy o przeniesieniu własności. Użytkowanie może zostać wpisane do księgi wieczystej.

Użytkowanie można ustanowić na czas określony, jak również na czas nieokreślony.

Użytkowanie jest prawem niezbywalnym.

Co do zasady przedmiotem użytkowania jest cała nieruchomość wraz z jej częściami składowymi, jednakże może zostać ona ograniczona do jej oznaczonej części.

Również pobieranie pożytków może zostać ograniczone, poprzez wyłączenie określonych pożytków.

Obowiązki użytkownika:

użytkownik powinien wykonywać swoje prawo zgodnie z wymogami prawidłowej gospodarki,
użytkowanie może obejmować określony zespół środków produkcji W tym przypadku użytkownik może w granicach prawidłowej gospodarki zastępować poszczególne składniki innymi. Środki, które zostały w ten sposób włączone stają się własnością właściciela użytkowanego zespołu środków produkcji,
jeżeli użytkowany zespół środków produkcji ma być zwrócony według oszacowania, użytkownik nabywa własność jego poszczególnych składników z chwilą, gdy zostały mu wydane; po ustaniu użytkowania obowiązany jest zwrócić zespół tego samego rodzaju i tej samej wartości, chyba że inaczej zastrzeżono;
użytkownik obowiązany jest dokonywać napraw i innych nakładów związanych ze zwykłym korzystaniem z rzeczy. O potrzebie innych napraw i nakładów powinien niezwłocznie zawiadomić właściciela i zezwolić mu na dokonanie potrzebnych robót,
w stosunkach wzajemnych między użytkownikiem a właścicielem użytkownik ponosi ciężary, które zgodnie z wymaganiami prawidłowej gospodarki powinny być pokrywane z pożytków rzeczy
użytkownik obowiązany jest zachować substancję rzeczy oraz jej dotychczasowe przeznaczenie,
użytkownik może zakładać w pomieszczeniach nowe urządzenia w takich granicach jak najemca

Właściciel nie m obowiązku czynić nakładów na rzecz obciążoną użytkowaniem. Jeżeli poczynił nakłady, może żądać od użytkownika ich zwrotu.

Naruszenie zasady wykonywania prawa użytkowania zgodnie z zasadami prawidłowej gospodarki, może skutkować:

obowiązkiem użytkownika do naprawienia szkody,
w przypadku osoby fizycznej właściciel może żądać od użytkownika zabezpieczenia, wyznaczając mu w tym celu odpowiedni termin. Po bezskutecznym upływie terminu właściciel może wystąpić do sądu o wyznaczenie zarządcy.

Ochrona użytkowania:

użytkowanie należy do ograniczonych praw rzeczowych, a więc do ochrony tych praw stosuje się przepisy o ochronie własności:
* właściciel (użytkownik) może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela (użytkownika) uprawnienie do władania rzeczą.

* przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób niż pozbawienie faktycznego władztwa nad rzeczą przysługuje użytkownikowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń
użytkownikowi przysługuje również ochrona przeciwko właścicielowi, przy czym ograniczona jest zakresem przysługującego użytkownikowi prawa. Jeżeli zmiany jakie właściciel chce wprowadzić na nieruchomości naruszałyby, ograniczały lub utrudniały prawo użytkowania, wówczas użytkownik może się temu skutecznie przeciwstawić.

Użytkowania wygasa w przypadku:

upływu czasu na jaki zostało ustanowione,
wskutek niewykonywania przez lat 10,
zrzeczenia się prawa użytkowania przez uprawnionego,
nabycie przez uprawnionego prawa własności do nieruchomości objętej użytkowaniem,
śmierci uprawnionego

Po wygaśnięciu użytkowania użytkownik obowiązany jest zwrócić rzecz właścicielowi w takim stanie, w jakim powinna się znajdować stosownie do przepisów o wykonywaniu użytkowania

Zapraszam za tydzień na kolejną serię…tym razem tematem będzie służebność gruntowa.